खरीप पीक विमा अनुदान योजना 2023 पूर्ण तपशील अर्ज सुरू करा

खरीप पिक विमा अनुदान योजना PMFBY 2022 ऑनलाईन अर्ज करा: नमस्कार मित्रांनो, आज या लेखात आपण खरीप पिक विमा योजना 2022 (प्रधानमंत्री पिक विमा योजना 2022) 1 जुलै 2022 रोजीचा शासन निर्णय बद्दल संपूर्ण माहिती पाहणार आहोत. पीक विमा अनुदान योजना 2022 चे उद्दिष्ट काय आहे, काय आहेत पंतप्रधान खरीप पीक विमा अनुदान योजना 2022 ची मुख्य वैशिष्ट्ये, खरीप पीक विमा अनुदान योजना 2022 मध्ये समाविष्ट असलेले शेतकरी आणि पिके काय आहेत, विमा प्रीमियम दर आणि विमा प्रीमियम सबसिडी, पीक विमा भरपाईचे निकष, pmfby अर्जाचा फॉर्म pdf मराठीत, कसा करावा खरीप हंगामासाठी पिक विमा योजनेसाठी ऑनलाइन अर्ज करा, पिक विमा ऑनलाइन नोंदणी अर्ज करा, पिक विमा ऑनलाइन अर्ज नोंदणी करा, खरीप पीक विमा GR इ. सर्व माहिती आपण आज या लेखात पाहू.

प्रधानमंत्री पीक योजना खरीप हंगाम 2022

प्रधानमंत्री पिक विमा योजना राज्यात खरीप हंगाम 2016 पासून राबविण्यात येत आहे. ही योजना खरीप हंगाम 2020 पासून तीन वर्षांसाठी मंजूर करण्यात आली होती. मात्र, केंद्र सरकारने या योजनेच्या अंमलबजावणीस मान्यता दिली आहे. त्यानुसार, राज्यातील अधिसूचित क्षेत्रातील अधिसूचित पिकांसाठी एक वर्षासाठी खरीप 2022 आणि रब्बी 2022 23 हंगामासाठी प्रधानमंत्री पिक योजना प्रधानमंत्री पिक विमा योजना प्रधानमंत्री पिक विमा योजना राबविण्याची बाब शासनाच्या विचाराधीन होती. . त्यानुसार शासनाने 1 जुलै 2022 पासून पीक विमा योजनेचे अर्ज भरण्यास सुरुवात केली आहे.

खरीप पीक विमा योजनेचे उद्दिष्ट

• नैसर्गिक आपत्ती, कीड आणि रोगांसारख्या अनपेक्षित प्रतिकूल परिस्थितीमुळे पिकांचे मोठे नुकसान झाल्यास शेतकऱ्यांना विमा संरक्षण देणे,
• पीक नुकसानीच्या अत्यंत परिस्थितीत शेतकऱ्यांचे आर्थिक स्थैर्य राखणे.
• शेतकऱ्यांना नाविन्यपूर्ण आणि सुधारित मशागत तंत्रज्ञान आणि निविष्ठा वापरण्यासाठी प्रोत्साहित करणे.
• कृषी क्षेत्राला पतपुरवठा सातत्य राखणे जेणेकरुन शेतकऱ्यांचे उत्पादन नुकसानीपासून संरक्षण व्हावे तसेच अन्न पिकांचे विविधीकरण आणि कृषी क्षेत्राचा गतिमान विकास हे उद्दिष्ट साध्य करण्यात मदत करेल.

PMFBY 2022- 2020-21 पासून 3 वर्षांसाठी खरीप आणि रब्बी हंगामातील पीक विम्याची माहिती

प्रधानमंत्री खरीप पिक विमा योजनेची प्रमुख वैशिष्ट्ये

• ही योजना केवळ अधिसूचित क्षेत्रासाठी अधिसूचित पिकांसाठी असेल. प्रधानमंत्री पीक विमा योजना कर्जदार तसेच बिगर कर्जदार शेतकऱ्यांसाठी ऐच्छिक असेल.
• अधिसूचित क्षेत्रातील अधिसूचित पिकांसाठी खातेदारांव्यतिरिक्त कुळानुसार किंवा भाडेतत्त्वावर शेती करणारे शेतकरी या योजनेसाठी पात्र असतील.
• या योजनेंतर्गत शेतकऱ्यांनी भरावा लागणारा विमा हप्ता खरीप हंगामासाठी 2 टक्के, रब्बी हंगामासाठी 1.5 टक्के आणि खरीप आणि रब्बी हंगामातील नगदी पिकांसाठी 5 टक्के इतका मर्यादित आहे.
• या योजनेंतर्गत खरीप हंगाम 2022 आणि रब्बी हंगाम 2022 साठी सर्व अधिसूचित पिकांसाठी 70 टक्के निश्चित करण्यात आले आहेत.
• अधिसूचित क्षेत्रातील अधिसूचित पिकांचे थ्रेशोल्ड उत्पादन मागील सात वर्षांच्या पाच सर्वाधिक उत्पन्न देणाऱ्या वर्षांच्या सरासरी उत्पन्नाने गुणाकार केलेल्या पिकाची जोखीम पातळी घेऊन निर्धारित केले जाईल.
• थ्रेशोल्ड उत्पादन एक वर्षाच्या कालावधीसाठी असेल. तसेच, विमा कंपनीने सादर केलेला विमा प्रीमियम दर देखील या एक वर्षाच्या कालावधीसाठी असेल.
• ही योजना निवडक पीक विमा कंपन्यांमार्फत एकूण 12 जिल्हा गटांसाठी एक वर्षासाठी राबविण्यात येणार आहे.
• विमा कंपन्या एका वर्षात जिल्हा गटामध्ये एकूण जमा झालेल्या विमा प्रीमियम रकमेच्या 110% पर्यंत दायित्व स्वीकारतील. तथापि, एका वर्षात देय पीक विमा भरपाईची रक्कम जमा विमा प्रीमियम रकमेच्या 110% पेक्षा जास्त असल्यास, राज्य सरकार 110% जादा भार स्वीकारेल. आणि जर देय पीक विमा भरपाईची रक्कम जिल्हा गटातील एकूण जमा झालेल्या विमा प्रीमियमच्या रकमेपेक्षा कमी असेल. विमा कंपनी प्रीमियम रकमेच्या जास्तीत जास्त 20% राखून ठेवेल आणि उर्वरित प्रीमियम रक्कम राज्य सरकारला परत करेल.

योजने अंतर्गत जोखीम घटक

खरीप आणि रब्बी हंगामासाठी

• प्रतिकूल हवामानामुळे पिकांची पेरणी न झाल्याने नुकसान
• पीक हंगामात प्रतिकूल हवामानामुळे पिकांचे नुकसान
• नैसर्गिक आग, वीज पडणे, वादळ, गारपीट, चक्रीवादळ, भूस्खलन, पूर, क्षेत्राची पूरस्थिती, दुष्काळ, कीड व रोग, पावसाचा अभाव इत्यादींमुळे उत्पन्नाचे नुकसान.
• नैसर्गिक आपत्तीमुळे पिकांचे नुकसान
• नैसर्गिक कारणांमुळे पिकांचे काढणीनंतरचे नुकसान

पीक विमा योजनेंतर्गत पिके आणि शेतकरी

या योजनेअंतर्गत अन्नधान्य पिके, पडीत धान्य पिके आणि नगदी पिके यांना विमा संरक्षण मिळेल. खरीप आणि रब्बी हंगामासाठी सरकारने अधिसूचित केल्यानुसार महसूल मंडळ/मंडल गट/तालुका स्तरावर खालील अधिसूचित पिकांसाठी ही योजना राज्यात लागू केली जाईल.

क्रॉप श्रेण्या	खरीप हंगाम	रब्बी हंगाम
तृणधान्ये आणि कडधान्य पिके	तांदूळ, खरीप ज्वारी, बाजरी, नाचणी, भुईमूग, उडीद, तूर, मका	गहू (बागायत), रब्बी ज्वारी, हरभरा, उन्हाळी तांदूळ
पडलेली धान्य पिके	भुईमूग, काळे, तीळ, सूर्यफूल, सोयाबीन	उन्हाळी भुईमूग
रोख निवड	कापूस, खरीप कांदा	रब्बी कांदा

राज्यातील अधिसूचित क्षेत्रासाठी खरीप हंगामातील भात आणि उन्हाळी भात पिके अधिसूचित करण्यात आली आहेत.

प्रधानमंत्री पिक विमा रब्बी हंगाम 2021-22 साठी 117 कोटी 26 लाख रक्कम वितरित

पीक विमा प्रीमियम दर आणि विमा प्रीमियम सबसिडी किती आहे?

या योजनेअंतर्गत विमा प्रीमियम दर वास्तववादी दराने आकारला जाईल. तथापि, खरीप आणि रब्बी हंगामासाठी सर्व शेतकऱ्यांनी भरावयाचा प्रति हेक्टर विमा प्रीमियम दर खालीलप्रमाणे असेल.

या योजनेंतर्गत निश्चित करण्यात आलेला प्रति हेक्टर विमा प्रीमियम दर आणि शेतकऱ्यांनी प्रत्यक्षात देय असलेला विमा प्रीमियम दर यांच्यातील फरक सामान्य विमा प्रीमियम अनुदान म्हणून ग्राह्य धरला जाईल. नवीन सुधारणांनुसार विमा प्रीमियम सबसिडीचा केंद्रीय हिस्सा मर्यादित करण्यात आला आहे. योजनेच्या केंद्र सरकारच्या प्रचलित मार्गदर्शक सूचनांनुसार, विवरणपत्राद्वारे प्राप्त झालेल्या विमा प्रीमियमच्या दरातून शेतकऱ्यांचा हिस्सा वजा केल्यावर, उर्वरित रक्कम राज्य आणि केंद्र सरकारच्या माध्यमातून विमा कंपनीला समप्रमाणात देण्यात आली. तथापि, केंद्र सरकारच्या 17 ऑगस्ट 2020 च्या सुधारित मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, विमा प्रीमियम सबसिडीची केंद्रीय मर्यादा लागू राहील. केंद्र सरकारच्या सुधारित मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, केंद्र सरकार कोरडवाहू जिल्ह्यांतील पिकांना 30 टक्के आणि बागायती जिल्ह्यांतील पिकांना 25 टक्के इतका मर्यादित हिस्सा देईल.

खरीप पीक विमा योजना 2022 विम्याची रक्कम आणि पीक विम्याचा हप्ता शेतकऱ्यांनी भरावा

प्रधानमंत्री पिक विमा योजना 2022-23 अंतर्गत राज्यातील जिल्हास्तरीय पीक कर्ज दर समितीने निश्चित केलेल्या पीक कर्ज दरानुसार पीक विमा संरक्षण रक्कम निश्चित करण्यात आली आहे. तसेच जिल्ह्यानुसार पीक कर्जामध्ये तफावत असून काही जिल्ह्यांमध्ये राज्य पीक कर्ज दर समितीच्या दरापेक्षा जास्त दराने पीक कर्ज मंजूर करण्यात आले आहे. ज्या जिल्ह्यात राज्य पीक कर्ज दर समितीने निश्चित केलेल्या कमाल कर्जदरापेक्षा जास्त दर निश्चित केला आहे. त्या जिल्ह्याची विम्याची रक्कम ही त्या पिकासाठी राज्य पीक पत समितीने निश्चित केलेली मर्यादा असेल.

2020-21 पासून पुढील 3 वर्षांसाठी फळ पीक विमा योजना माहिती

पीक विमा भरपाईचे निकष

• अधिसूचित क्षेत्रामध्ये अधिसूचित पिकाचे अपेक्षित उत्पादन त्या पिकाच्या मागील 7 वर्षाच्या सरासरी उत्पादनाच्या 50 टक्क्यांपेक्षा कमी असल्यास, विमा उतरवलेले क्षेत्र सहाय्यासाठी पात्र राहील.
• पिके आणि पिकांच्या गटांसाठी अधिसूचित विमा क्षेत्रासाठी ही जोखीम निश्चित करण्यासाठी आवश्यक तरतुदींची पूर्तता करून संबंधित जिल्हाधिकाऱ्यांनी नुकसान भरपाईसाठी अधिसूचना जारी करावी.
• राज्य शासनाचे अधिकारी व पीक विमा कंपनी यांच्या संयुक्त पाहणीनुसार नुकसानीची रक्कम व द्यावयाची भरपाई याचा निषेध करण्यात येणार आहे.
• ज्या शेतकऱ्यांनी विम्याचा हप्ता भरला आहे किंवा विम्याचा हप्ता त्यांच्या खात्यातून कापण्यात आला आहे त्यापूर्वी संबंधित जिल्हाधिकाऱ्यांमार्फत नुकसानीची अधिसूचना जाहीर केली जाईल. असे शेतकरी सदर मदतीसाठी पात्र राहतील.
• इच्छुक कर्जदार शेतकर्‍यांच्या बाबतीत, पीक कर्ज मंजूर झाल्यानंतर 15 दिवसांच्या आत सर्व कर्जदार शेतकर्‍यांचा विमा हप्ता कापला जाईल.
• तसेच, ही तरतूद सर्व इच्छुक कर्जदार शेतकऱ्यांना लागू होईल. सर्व बँकांनी याची काळजी घ्यावी.
• बँकांच्या चुकीमुळे विमा संरक्षणापासून वंचित राहिलेल्या शेतकऱ्यांना नुकसान भरपाई देण्याची जबाबदारी संबंधित बँकेची असेल.
• अपेक्षित भरपाई रकमेच्या पंचवीस टक्के मर्यादेपर्यंत आगाऊ भरपाई दिली जाईल. आणि ही मदत अंतिम भरपाईमधून समायोजित केली जाईल.
• सामान्य कापणीच्या वेळेच्या पंधरा दिवस आधी प्रतिकूल परिस्थिती उद्भवल्यास. नंतर उक्त तरतूद लागू होणार नाही आणि भरपाई देय होणार नाही. नुकसान भरपाई निश्चित करण्यासाठी अधिसूचित विमा क्षेत्र घटक विचारात घेतला जाईल.

विमा नुकसान फॉर्म्युला निवडा

भरपाई रु. = (थ्रेशोल्ड उत्पादन – अपेक्षित उत्पादन)/ थ्रेशोल्ड उत्पादन × विम्याची रक्कम × २५%

अशा प्रकारे आम्ही या लेखाद्वारे खरीप पीक विमा योजनेअंतर्गत संपूर्ण माहिती देण्याचा प्रयत्न केला आहे, तरीही तुम्हाला काही शंका असल्यास किंवा पीक विमा योजनेच्या जीआरबद्दल माहिती हवी असल्यास, तुम्ही खालील लिंकवर जाऊ शकता.

संबंधित