अर्ज फॉर्म, पात्रता आणि अंमलबजावणी प्रक्रिया

स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजना ऑनलाइन नोंदणी | सुवर्ण जयंती ग्राम स्वयंरोजगार योजना अर्जाचा नमुना | सुवर्ण जयंती ग्राम स्वयंरोजगार योजना अंमलबजावणी प्रक्रिया

आजही आपल्या देशात असे अनेक नागरिक आहेत जे दारिद्र्यरेषेखाली जगतात. अशा सर्व नागरिकांची आर्थिक स्थिती सुधारण्यासाठी शासनाकडून सातत्याने प्रयत्न केले जातात. ज्यासाठी विविध प्रकारच्या योजना राबवल्या जातात. अशी एक योजना भारत सरकार चालवते. ज्याचे नाव सुवर्ण जयंती ग्राम स्वयंरोजगार योजना आहे. या योजनेच्या माध्यमातून दारिद्र्यरेषेखालील ग्रामीण कुटुंबांना दारिद्र्यरेषेच्या वर आणण्याचा प्रयत्न केला जाणार आहे. या लेखाद्वारे आपण स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजना संपूर्ण तपशील उपलब्ध होईल. हा लेख वाचून, तुम्हाला या योजनेचा उद्देश, फायदे, वैशिष्ट्ये, पात्रता, महत्त्वाची कागदपत्रे, अर्ज करण्याची प्रक्रिया इत्यादींशी संबंधित माहिती मिळू शकेल.

Table of Contents

स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजना 2023

सुवर्ण जयंती ग्राम स्वयंरोजगार योजना हे भारत सरकार चालवते. ग्रामीण भागातील कुटुंबांना दारिद्र्यरेषेच्या वर आणता यावे यासाठी या योजनेतून बँक कर्ज व शासकीय अनुदान दिले जाते. स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजना लाभार्थ्यांचे उत्पन्न वाढवणे हा या योजनेचा मुख्य उद्देश आहे. सामाजिक एकत्रीकरण, प्रशिक्षण, क्षमता निश्चिती आणि संघटनात्मक मालमत्तेच्या निर्मितीसाठी तरतूद करून ग्रामीण गरिबांना स्वयं-सहायता गटांमध्ये संघटित करून हे लक्ष्य साध्य केले जाईल. या योजनेंतर्गत स्वयंरोजगारासाठी कर्ज दिले जाणार असून कर्जावर अनुदानाची रक्कम दिली जाणार आहे. त्यातील 75% भारत सरकार आणि 25% खर्च राज्य सरकार करणार आहे. या योजनेद्वारे ग्रामीण भागातील कुटुंबांना स्वयंरोजगार करण्यास प्रोत्साहित केले जाईल जेणेकरून त्यांचे उत्पन्न वाढू शकेल.

पीएम दक्ष योजना

स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजनेचे उद्दिष्ट

दिलेल्या मुदतीत उत्पन्नात पुरेशी वाढ सुनिश्चित करणे हा या योजनेचा मुख्य उद्देश आहे. जेणेकरून दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबांना दारिद्र्यरेषेच्या वर आणता येईल. देशातील नागरिकांचे उत्पन्न वाढवण्यासाठी ही योजना प्रभावी ठरेल. सुवर्ण जयंती ग्राम स्वयंरोजगार योजना याअंतर्गत स्वयंरोजगारासाठी मिळणाऱ्या कर्जावर शासनाकडून अनुदान दिले जाणार आहे. याशिवाय या योजनेंतर्गत लाभार्थ्यांना प्रशिक्षणही दिले जाणार आहे. या योजनेमुळे देशातील नागरिक सक्षम आणि स्वावलंबी बनतील. याशिवाय देशातील नागरिकांचे जीवनमानही या योजनेतून सुधारेल.

प्रमुख ठळक मुद्दे च्या स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजना

योजनेचे नाव सुवर्ण जयंती ग्राम स्वयंरोजगार योजना
ज्याने सुरुवात केली भारत सरकार
लाभार्थी ग्रामीण भागातील नागरिक
वस्तुनिष्ठ दारिद्र्यरेषेखालील नागरिकांना दारिद्र्यरेषेच्या वर आणणे.
अधिकृत संकेतस्थळ इथे क्लिक करा
वर्ष 2023

स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजनेचे फायदे आणि वैशिष्ट्ये

  • सुवर्ण जयंती ग्राम स्वयंरोजगार योजना ग्रामीण भागातील गरिबांना स्वयं-सहायता गटांमध्ये संघटित करण्यास सक्षम करण्यासाठी एकत्रित केले जाईल
  • या योजनेच्या माध्यमातून लाभार्थ्यांना कर्ज व कर्जावरील अनुदान दिले जाणार आहे.
  • या योजनेतील लाभार्थी कौशल्य विकास देखील केले जाईल.
  • स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजना हे भारत सरकार चालवते.
  • या योजनेच्या माध्यमातून अनुदानित ग्रामीण कुटुंबांना बँक कर्ज आणि शासकीय अनुदानाच्या माध्यमातून उत्पन्न देणारी मालमत्ता उपलब्ध करून दारिद्र्यरेषेच्या वर आणण्याचा प्रयत्न केला जाणार आहे.
  • स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजना लाभार्थ्यांची कौशल्ये आणि प्रत्येक क्षेत्रातील कार्य क्षमता यावर अवलंबून ग्रामीण भागात मोठ्या प्रमाणात लघुउद्योग उभारणे हे योजनेचे मुख्य उद्दिष्ट आहे.
  • सामाजिक एकत्रीकरण, प्रशिक्षण, क्षमता निश्चिती आणि संघटनात्मक मालमत्तेच्या निर्मितीसाठी तरतूद करून ग्रामीण गरिबांना स्वयं-सहायता गटांमध्ये संघटित करून हे लक्ष्य साध्य केले जाईल.
  • या योजनेंतर्गत स्वयंरोजगारासाठी कर्ज दिले जाणार असून कर्जावर अनुदानाची रक्कम दिली जाणार आहे.
  • त्यातील 75% भारत सरकार आणि 25% खर्च राज्य सरकार करणार आहे.
  • या योजनेद्वारे ग्रामीण भागातील कुटुंबांना स्वयंरोजगार करण्यास प्रोत्साहित केले जाईल जेणेकरून त्यांचे उत्पन्न वाढू शकेल.

गरिबांची सामाजिक संस्था

  • या योजनेंतर्गत एका बचत गटामध्ये दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबातील 10 ते 20 व्यक्ती असू शकतात.
  • एक व्यक्ती एकापेक्षा जास्त गटाचा सदस्य असू नये.
  • अपंग व्यक्ती, लघु पाटबंधारे योजना आणि डोंगराळ, वाळवंट आणि विरळ लोकवस्ती अशा अवघड भागात गटातील व्यक्तींची संख्या 5 ते 20 पर्यंत असू शकते.
  • दारिद्र्यरेषेवरील 20% पर्यंत आणि विशिष्ट प्रकरणांमध्ये 30% पर्यंत सदस्य आवश्यक असल्यास गटात सामील होऊ शकतात.
  • सर्व बचत गटांमध्ये महिला सदस्यांचा समावेश करण्यासाठीही प्रयत्न केले जातील.
  • या योजनेंतर्गत प्रत्येक गटातील महिलांसाठी स्वतंत्रपणे ५०% बचत गट तयार केले जातील.

पीएम-वानी योजना

स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजना अंतर्गत स्वयंसेवी संस्था आणि बँकांची भूमिका

  • या योजनेंतर्गत गटांच्या स्थापनेसोबतच त्यांची क्षमता वाढवण्याचे कामही केले जाईल ज्यासाठी स्वयंसेवी संस्थांचा सहभाग असेल.
  • सर्व एनजीओ, समुदाय आधारित संस्था, SHPI प्रेरक इत्यादींना समर्थन गट तयार करण्यासाठी आणि विकासासाठी ₹ 10000 प्रति गट चार हप्त्यांमध्ये प्रदान केले जातील.

स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजने अंतर्गत उपक्रमांची निवड

  • प्रत्येक ब्लॉक सुमारे 10 मुख्य क्रियाकलाप निवडू शकतो.
  • स्थानिक संसाधनांची उपलब्धता, लोकांचे व्यावसायिक कौशल्य आणि बाजारपेठ यावर अवलंबून असलेल्या चार ते पाच क्रियाकलापांवर मुख्य भर दिला जाईल.
  • ब्लॉक पातळी स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजना समिती मुख्यत्वे मुख्य क्रियाकलापांच्या निवडीसाठी जबाबदार आहे.
  • बँका, औद्योगिक/तांत्रिक संस्था, स्थानिक खादी आणि ग्रामोद्योग कर्मचारी आणि जिल्हा उद्योग केंद्र यांच्याशी सल्लामसलत करून सर्व प्रमुख उपक्रम निवडले जातील.
  • निवडलेले सर्व उपक्रम पंचायत समितीद्वारे नियंत्रित केले जावे आणि शेवटी जिल्हा स्तरावर मंजूर केले जावे. सुवर्ण जयंती ग्राम स्वयंरोजगार योजना समितीची मान्यता असणे आवश्यक आहे.

स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजना अंतर्गत आर्थिक सहाय्याचे प्रकार

  • रिव्हॉल्व्हिंग फंड- रिव्हॉल्व्हिंग फंडाची कमाल रक्कम ₹ 25000 आहे, ज्यामध्ये सरकारने प्रदान केलेल्या ₹ 10000 च्या अनुदानाची रक्कम समाविष्ट आहे.
  • प्रशिक्षण- कौशल्य विकास प्रशिक्षणासाठी एकूण ₹ 5000 खर्च केले जातील.
  • पायाभूत सुविधा स्वरोजगारांनी उत्पादित केलेल्या उत्पादनांचे वितरण व्हावे यासाठी विविध प्रकारचे मेळावे आयोजित केले जातील.
  • क्रेडिट सबसिडी- योजनेअंतर्गत, जास्तीत जास्त ₹7500 च्या अधीन असलेल्या प्रकल्पाच्या किमतीच्या 30% फ्लॅट दराने सबसिडीची तरतूद आहे. अनुसूचित जाती/जमाती आणि शारीरिकदृष्ट्या अपंग व्यक्तींसाठी कमाल ₹10000 च्या अधीन 50% अनुदान दिले जाईल. याशिवाय, बचत गटासाठी प्रकल्प खर्चाच्या 50% अनुदान दिले जाईल, जे प्रति व्यक्ती कमाल ₹ 10000 किंवा ₹ 100000 (जे कमी असेल) असेल.

सुवर्ण जयंती ग्राम स्वयंरोजगार योजना लक्ष्य गट

  • SGSY अंतर्गत, ग्रामीण भागातील दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबे लक्ष्य गट असावेत.
  • लक्ष्य गटामध्ये, SC, ST साठी 50%, महिलांसाठी 40%, अल्पसंख्याकांसाठी 15% आणि अपंग व्यक्तींसाठी 3% आरक्षण दिले जाईल.

प्रधानमंत्री ग्राम सडक योजना

स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजना आर्थिक मदत

  • या योजनेंतर्गत स्वयंरोजगार आणि गटांसाठी SGSY अंतर्गत बँकेकडून अनुदान आणि कर्जाच्या स्वरूपात सरकारकडून मदत दिली जाईल.
  • सुवर्ण जयंती ग्राम स्वयंरोजगार योजना च्या माध्यमातून कर्जावर सबसिडी दिली जाईल
  • स्वयंरोजगार असलेल्या नागरिकांसाठी, या योजनेअंतर्गत अनुदान प्रकल्प खर्चाच्या 30% आहे, जे कमाल ₹7500 पर्यंत असू शकते.
  • SC/ST आणि PWD साठी अनुदान हे प्रकल्प खर्चाच्या 50% कमाल मर्यादा ₹10,000 च्या अधीन आहे.
  • स्वयंरोजगाराच्या गटासाठी अनुदान योजनेच्या खर्चाच्या 50% आहे आणि दरडोई अनुदान ₹10000 किंवा ₹1.25 लाख यापैकी जे कमी असेल.

स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजना फिरणारा निधी

  • या योजनेंतर्गत प्रथम श्रेणीची पात्रता प्राप्त केल्यानंतर जिल्हा परिषदेच्या ग्रामीण विकास कक्ष आणि बँकांद्वारे आवर्ती निधी रोख क्रेडिट मर्यादेच्या स्वरूपात प्रदान केला जातो.
  • आवर्ती निधीचे प्रमाण बचत गटाच्या गट ऑपरेटरचे असेल. ही रक्कम किमान ₹ 5000 आणि कमाल ₹ 10000 असेल.
  • अनेक प्रकरणांमध्ये एकूण अनुदान ₹ 20000 पर्यंत असू शकते.
  • जिल्हा परिषदेच्या ग्रामविकास कक्षामार्फत हे अनुदान दिले जाणार आहे.

सुवर्ण जयंती ग्राम स्वयंरोजगार योजना प्रशिक्षण

  • या योजनेतून कौशल्य विकास प्रशिक्षणही दिले जाणार आहे.
  • प्रशिक्षणाची रचना, कालावधी आणि अभ्यासक्रम अशा प्रकारे निश्चित केला जाईल की मुख्य क्रियाकलापांच्या गरजा पूर्ण होतील.
  • प्राथमिक अभिमुखता आणि कौशल्य विकास प्रशिक्षण या दोन्हीसाठी प्रशिक्षण संस्थांनी केलेला खर्च जिल्हा परिषद SGSY निधीतून भागवेल.
  • किमान 10% आर्थिक वाटप स्वयंरोजगाराच्या प्रशिक्षण आणि कौशल्य विकासासाठी राखून ठेवलेले आहे.
  • प्रशिक्षणासाठी प्रति प्रशिक्षणार्थी ₹ 5000 इतका खर्च केला जाईल.

स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजना विपणन सहाय्य आणि निधी

  • SGSY द्वारे उत्पादित वस्तूंच्या वितरणाला प्रोत्साहन देण्याची व्यवस्था देखील करण्यात आली आहे.
  • ज्याद्वारे स्वयंरोजगारासाठी उत्पादित वस्तूंचे प्रदर्शन आणि विक्रीसाठी जिल्हा/राज्य/राष्ट्रीय/आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मेळावे आयोजित केले जातील.
  • यामध्ये बाजार माहितीची तरतूद, वितरण आणि सल्लागार सेवांचा विकास आणि निर्यातीसह वस्तूंच्या वितरणासाठी संस्थात्मक व्यवस्था यांचा समावेश आहे.
  • ओळख, उत्पादन आणि डिझाइन डेव्हलपमेंटसाठी प्रकल्प तयार करण्यासाठी जिल्हा परिषदेकडून ₹500000 पर्यंतचा खर्च होऊ शकतो.

स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजना अंतर्गत अर्ज करण्याची प्रक्रिया

  • सर्वप्रथम तुम्हाला स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजनेसाठी अर्ज करावा लागेल. अधिकृत संकेतस्थळ पुढे जाईल.
  • आता तुमच्या समोर होम पेज ओपन होईल.
  • होम पेजवर तुम्हाला Follow या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल.
  • यानंतर तुमच्या स्क्रीनवर एक नवीन पेज उघडेल.
  • तुम्हाला या पेजवर विचारलेली सर्व महत्त्वाची माहिती टाकावी लागेल.
  • आता तुम्हाला सर्व महत्त्वाची कागदपत्रे अपलोड करावी लागतील.
  • यानंतर तुम्हाला सबमिट ऑप्शनवर क्लिक करावे लागेल.
  • अशा प्रकारे तुम्ही स्वर्ण जयंती स्वयंरोजगार योजनेअंतर्गत अर्ज करू शकाल.

Leave a Comment